Warszawa 31.01.2024 rok
OŚWIADCZENIE
W związku z pojawiającymi się w ostatnim czasie przekazami w środkach masowego przekazu o rzekomo lawinowym wzroście zachowań samobójczych wśród dzieci i młodzieży (7-18 lat) w Polsce czujemy się zobowiązani jako eksperci zabrać w tej sprawie głos.
Według Komendy Głównej Policji (KGP) w roku 2022 prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży w Polsce było 1937 a w roku 2023 było ich 1993[1] (wzrost o 56, czyli o 2,2%), nie oznacza lawinowego wzrostu zjawiska. Ponadto biorąc pod uwagę, że dane KGP wykazują tylko fragment całego zjawiska, należy rozważyć, że ten niewielki wzrost może oznaczać także albo zwiększoną aktywność obywateli zgłaszających takie zdarzenia na Policję, albo oznacza wzrost świadomości i aktywności funkcjonariuszy Policji w tym zakresie.
Warto również podkreślić, że w poprzednich latach zauważalne były dużo większe skokowe wzrosty, jeśli chodzi o próby samobójcze wśród dzieci i młodzieży. Pierwszy znaczący wzrost odnotowany został przez KGP w 2021 roku (po roku pandemii), kiedy to liczba prób samobójczych wzrosła w stosunku do roku 2020 o 70%. (w 2020 liczba prób – 736, a w 2021 – 1369). Kolejny wzrost był odnotowany w 2022 roku i był on na poziomie 40% (liczba zgłoszonych prób w 2022 – m1937). Na podstawie analizy ostatnich lat możemy mówić więc o stabilizacji i zahamowaniu skokowego wzrostu zachowań samobójczych wśród dzieci i młodzieży.
Należy pamiętać, że w stystyce KGP wykazywane są tylko te zdarzenia, które mogą być powiązane z popełnieniem przestępstwa (np. art. 151 Kodeksu karnego i inne). Wszystkie pozostałe przypadki nie są w statystykach policyjnych uwzględniane. Tak więc dane z Policji na temat prób samobójczych są nie tylko wycinkowe, ale także nie mogą być podstawą rzetelnej statystycznej analizy danych, mających kluczowe znaczenie dla oceny kondycji psychicznej społeczeństwa polskiego.
Zdecydowanie bardziej wiarygodne są dane o liczbie samobójstw (z uwagi na możliwość ich zestawienia z danymi Głównego Urzędu Statystycznego – GUS, na podstawie których obliczane są wskaźniki liczby samobójstw w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców). O ile w roku 2022 samobójstwo popełniło 156 osób w wieku 7-18 lat, to w roku 2023 takich tragedii było 146. Liczba samobójstw zmniejszyła się więc o 10 (6,4%). Nawet biorąc pod uwagę to, że z roku na rok nieznacznie zmniejsza się liczebność kohorty / populacji osób w wieku 7-18 lat w Polsce, to nie możemy tu mówić o wzroście liczby samobójstw w ostatnich 2 latach (2019 rok – 98; 2020 rok – 107; 2021 rok – 127; 2022 rok – 156; 2023 rok – 146).
Jako eksperci w zakresie prewencji samobójstw Stowarzyszenia Polskie Towarzystwo Suicydologiczne (SPTS) uznajemy rangę poprawności informacji, pojawiających się w przestrzeni medialnej. Informacje te mogą wywołać wśród odbiorców fałszywe wrażenie o katastrofalnym wzroście dynamiki zjawiska zachowań samobójczych wśród dzieci i młodzieży w Polsce.
Powinniśmy wyrazić pewien optymizm, ponieważ pierwszy raz od pojawienia się pandemii COVID-19 doszło do wyhamowania trendu wzrostowego, wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Wyrażamy nadzieję, że podejmowane przez nas działania, w tym udział wielu naszych ekspertów we wdrażaniu Programu Zapobiegania Samobójstwom w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021- 2025 i rozwijające się inicjatywy, przyczynią się do osiągnięcia tego celu.
Zarząd Stowarzyszenia Polskie Towarzystwo Suicydologiczne
[1] Dane zaprezentowane przez Fundację Grow Space na konferencji prasowej 22 stycznia 2024 r.
Szanowni Państwo,
w związku z rozwijającą się w przestrzeni publicznej debatą dotyczącą zachowań samobójczych jako Stowarzyszenie Polskie Towarzystwo Suicydologiczne postanowiliśmy wyjaśnić ważną kwestię dotyczącą osób zabierających w tej dyskusji głos.
Polskie Towarzystwo Suicydologiczne nadaje Certyfikaty Suicydologa osobom, które posiadają wieloletnie, potwierdzone i wysoko ewaluowane doświadczenie naukowe i praktyczne w dziedzinie zapobiegania zachowaniom samobójczym. Listę ekspertów, którzy posiadają Certyfikat Suicydologa PTS znajdą Państwo na naszej stronie internetowej: https://
Polskie Towarzystwo Suicydologiczne prowadzi również studia podyplomowe „Suicydologia” w MANS. Ich absolwenci nie otrzymują Certyfikatu Suicydologa PTS, a dyplom ukończenia studiów podyplomowych. W ubiegłą niedzielę podczas uroczystego spotkania dyplomy odebrało ponad 40 absolwentów drugiej edycji studiów podyplomowych „Suicydologia”. Aktualnie realizujemy trzecią edycję studiów, nabór na czwartą edycję ruszy wkrótce.