Drodzy Czytelnicy,

czerwiec okazał się udanym miesiącem w zakresie działań kampanii „Życie warte jest rozmowy”. Wykłady otwarte dla dziennikarzy i ludzi mediów cieszyły się dużym zainteresowaniem. Wyjątkowa przestrzeń, w jakiej były zorganizowane, czyli budynek Związku Artystów Plastyków na ulicy Mazowieckiej, pozwoliły uczynić to wydarzenie otwartym i dostępnym dla wszystkich zainteresowanych osób. Wystąpienia prelegentów odznaczały się wysokim poziomem, po każdym z nich miała miejsce żywa dyskusja. Warto zauważyć, że większość prelegentów to członkowie Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego. Przy okazji tego wydarzenia udało się pozyskać nowe osoby wspierające kampanię. Jedną z takich postaci jest aktor Michał Czernecki, który zgodził się zostać ambasadorem całej inicjatywy. Czerwcowe wydarzenie udowodniło, że podjęte przez PTS inicjatywy są nie tylko ważne, ale także przyciągają szerokie zainteresowanie. Podstawę współpracy przy wszelkiego rodzaju inicjatywach stanowi jak najszersza komunikacja. To ona jest głównym i nadrzędnym celem comiesięcznego Biuletynu PTS. Na jego łamach staramy się informować o wydarzeniach organizowanych w Polsce i zagranicą. Zbieramy informacje zarówno o znaczących projektach, jak też o małych inicjatywach. Dlatego zachęcam Państwa do wysyłania na adres redakcji wszelkich interesujących informacji wartych odnotowania i upowszechnienia. Swoje krótkie wprowadzenie chciałabym w tym miesiącu zakończyć anegdotą. Kilka dni temu zostałam zaproszona do udział w audycji radiowej. Zainteresowana Pani redaktor ze szczególną troską interesowała się tym, jakie wątki zamierzam poruszać podczas wywiadu. Wyczułam w tonie jej głosu zakłopotanie dotyczące tematyki, którą mieliśmy omawiać. W pewnej chwili, nie mogąc dłużej utrzymać napięcia, zaproponowała: – Proszę Pani, tylko ja bym chciała, abyśmy porozmawiały o suicydologii bez poruszania problematyki samobójstw.
Tym nieco groteskowym akcentem chciałabym zakończyć to lipcowe „wprowadzenie” i życzyć Państwu dobrego wypoczynku w okresie wakacyjnym, a także otwartych i słuchających partnerów do rozmowy.

Redaktor Naczelna Halszka Witkowska

Redakcja pozostaje wdzięczna za wsparcie w kolportażu biuletynu wśród zainteresowanych, w tym członków oddziałów regionalnych PTS. Zainteresowanych subskrypcją, jak i jej zerwaniem, prosimy o kontakt pod podany wyżej adres.

Zapraszamy również do przesyłania swoich artykułów i prac badawczych do czasopisma Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego „Suicydologia”. Prosimy o wysyłanie prac na adres mailowy dbiechowska@gmail.com. Więcej informacji o publikacji i wymaganiach mogą Państwo znaleźć TUTAJ.

W ubiegłym miesiącu

26 czerwca 2019 r. odbyła się kolejna odsłona Wykładów Otwartych prowadzonych w ramach kampanii społecznej „Życie warte jest rozmowy”. Na wydarzenie tłumnie przybyli nie tylko zainteresowani studenci i pracownicy naukowi, ale także dziennikarze i inni pracownicy mediów, do których kierowane były wystąpienia. Po każdym z wykładów uczestnicy mogli wypowiedzieć się na tematy poruszone w czasie przemówienia, co zaowocowało wieloma dyskusjami i poruszaniem najbardziej interesujących wątków dla zebranych w sali pracowników mediów. Z pozytywną reakcją spotkała się także wizyta ambasadora akcji – aktora Michała Czerneckiego. Na początku wydarzenia podzielił się on swoimi przemyśleniami zarówno o ważkości podejmowanego podczas wydarzenia tematu zapobiegania samobójstwom, jak i samej akcji kampanijnej, by z dobrą energią rozpocząć Wykłady Otwarte.

Wydarzenie było okazją do przekazania dziennikarzom specjalistycznej wiedzy dotyczącej prewencji samobójstw. W czasie ich trwania można było również poznać opinie ludzi mediów i wysłuchać ich refleksji dotyczących konieczności udoskonalenia systemu kształcenia dziennikarzy, który dotychczas nie przygotowywał ich wystarczająco dobrze (a często nawet wcale) do podejmowania w przestrzeni medialnej tematów tak delikatnych, jak samobójstwo. W celu usprawnienia działań kampanii powstała również dedykowana jej strona internetowa.

Ambasadorem kampanii społecznej „Życie warte jest rozmowy” został znany aktor telewizyjny i teatralny Michał Czernecki. W 2018 roku ukazała się książka Wybrałem życie, w której gwiazda opowiada m.in. o swojej walce z depresją i zmaganiami z próbami samobójczymi. Przystąpił on do kampanii publikując swoje zdjęcie z hasztagiem #życiewartejestrozmowy na Facebookowym fanpage’u, był też gościem na wykładach otwartych 26 czerwca.

W ostatnich latach samobójstwo z tematu tabu zmienia się na taki, o którym można rozmawiać. Statystyki samobójstw trafiają na pierwsze strony gazet i interesują się nimi nie tylko specjaliści, ale także politycy i media. Przykładem na to wyjście z cienia jest cykl warsztatów organizowanych w galerii handlowej Złote Tarasy w Warszawie. Prowadzony jest on pod nazwą Złote Tajemnice i ma przybliżać szerokiej publiczności różnego rodzaju zagadnienia związane z kryminalistyką. Ostatnie spotkanie odbyło się 7 lipca 2019 roku pod tytułem SUICYDOLOGIA/OSOBOWOŚCI W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH. Poprowadził je Ryszard Jabłoński, jeden ze współzałożycieli Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego. Gospodarzem spotkania był Zbigniew Urbański, znany jako prowadzący program Prawdziwe Zbrodnie.

Gdynia jest jednym z miast, które aktualnie przygotowują swój lokalny program profilaktyki samobójstw i pomocy środowiskom dotkniętym próbami samobójczymi. W ramach tego projektu pierwszym krokiem stało się zorganizowanie konferencji naukowej, która 5 czerwca 2019 r. odbyła się w tamtejszym Muzeum Emigracji. Wydarzenie, zatytułowane „Kręgi w wodzie − widzę, rozumiem, działam”, zorganizowano dla przedstawicieli szkół, funkcjonariuszy policji, prokuratury i opieki społecznej. Prelekcję wygłosił profesor Brunon Hołyst, który przekonywał o wadze wydarzenia i roli, jaką Gdynia może odegrać w promowaniu nowych metod profilaktyki i prewencji. Program prewencyjny ruszy jesienią i będzie przebiegał wieloetapowo. Pierwszym krokiem jest przeszkolenie ponad 120 pracowników publicznych z zakresu prewencji samobójstw, tak, aby mogli oni udzielić wsparcia osobom w kryzysie.

Nadchodzące wydarzenia

Lęk jest jednym z podstawowych objawów depresji był on wymieniany jako istotny symptom już w pierwszych opisach tej choroby. Jest on jednak zdecydowanie bardziej wszechobecny − nie występuje tylko u osób dotkniętych zaburzeniami afektywnymi. Właśnie tematem lęku − tego racjonalnego i tego irracjonalnego − zajmą się psychologowie w czasie kolejnej Strefy Psyche. Wydarzenie odbędzie się 11 lipca 2019 r. w Wydziale Zamiejscowym SWPS w Sopocie. Rozpocznie się ono o 17:30 i potrwa do 19:00. W tym czasie zaproszeni specjaliści zaprezentują 3 półgodzinne wykłady dotyczące różnych rodzajów lęku, jego manifestacji i tego, czy jest on potrzebny w życiu. Wydarzenie jest bezpłatne, jednak liczba miejsc jest ograniczona. Miejsca można rezerwować za pomocą formularza zgłoszeniowego.

Publikacje

W czasopiśmie Amerykańskiego Towarzystwa Suicydologicznego zatytułowanym „Suicide and Life-threatening Behavior” ukazała się nowa publikacja, której autorzy zajęli się skutecznością terapii PST (Problem-Solving Therapy) wśród młodych Brazylijczyków. Zespół naukowców (Alessandra Xavier, Patricia Otero, Vanessa Blanco, Fernando L. Vázquez) z University de Santiago de Compostela podjął się zbadania wpływu terapii na samopoczucie, ideację suicydalną, tworzenie planów samobójczych i ryzyko samobójstwa u 100 pacjentów. Wyniki badania opublikowanego pod tytułem „Efficacy of a problem‐solving intervention for the indicated prevention of suicidal risk in young Brazilians: Randomized controlled trial” są obiecujące.

Badanie polegało na przeprowadzeniu wywiadów przed rozpoczęciem terapii i po jej zakończeniu − miesiąc, 3 miesiące i 6 miesięcy później. Grupa badawcza składała się ze 100 osób, których średnia wieku wynosiła około 17 lat. Wyniki badania są optymistyczne − zarówno od razu po zakończeniu terapii, jak i po 6 miesiącach wszystkie wskaźniki zdecydowanie zmalały w porównaniu do grupy kontrolnej. Zespół badawczy podsumowuje, że jest to kolejny dowód na pozytywne działanie zabiegów terapeutycznych, które mogą zapobiegać samobójstwom wśród młodzieży.

Zespół naukowców (T. Hirvikoski, M. Boman, Q. Chen, B. M. D’Onofrio, E. Mittendorfer-Rutz, P. Lichtenstein, S. Bölte, H. Larsson) z uniwersytetów w Szwecji zajął się tematem narażenia na zachowania samobójcze wśród osób ze spektrum autyzmu i ich bliskich. W czasopiśmie „Psychological Medicine” ukazały się wyniki ich badań, które ukazują zwiększone współczynniki prób samobójczych wśród osób ze spektrum autyzmu. Badanie polegało na zastosowaniu modeli warunkowej regresji logistycznej na 54 168 osobach ze spektrum autyzmu, które w latach 1987-2013 znalazły się w szwedzkich rejestrach. Zostali oni podzieleni na dodatkowe grupy: osoby ze spektrum autyzmu bez niepełnosprawności intelektualnej (43 570 osób) i osoby ze spektrum autyzmu z niepełnosprawnością intelektualną (10 598 osób).

Badanie pokazało, że w każdej grupie wiekowej osoby ze spektrum autyzmu są bardziej narażone na myśli i zachowania samobójcze niż ich zdrowi rówieśnicy. Największy wzrost zagrożenia suicydalnego miał miejsce wśród osób ze spektrum autyzmu bez niepełnosprawności intelektualnej i jednocześnie chorujących na ADHD. Badacze odkryli także, że właśnie jednoczesne występowanie ADHD i autyzmu prowadzi do najbardziej znaczącego zwiększenia skłonności autodestrukcyjnych. Doszli oni do wniosku, że terapeuci zajmujący się osobami ze spektrum autyzmu powinni uwzględniać ryzyko zachowań samobójczych w swoich planach terapeutycznych.

Weterani są jedną z grup najbardziej narażonych na zespół stresu pourazowego, nadużywanie alkoholu i innych substancji psychoaktywnych oraz myśli samobójcze. W czasopiśmie „Women’s Health Issues” pojawił się artykuł zatytułowany „Gender Differences in Suicide and Self-Directed Violence Risk Among Veterans With Post-traumatic Stress and Substance Use Disorders”. Jego autorzy (Silvia Ronzitti, Amy M.Loree, Marc N.Potenza, Suzanne E.Decker, Sarah M.Wilson, Erica A.Abel, Sally G.Haskell, Cynthia A.Brandt, Joseph L.Goulet) postawili sobie za zadanie zbadanie różnic w występowaniu myśli samobójczych wśród weteranów różnych płci, którzy doświadczają PTSD i problemów z nadużywaniem substancji. Przeanalizowali oni dane o 35 2476 weteranach, u których zdiagnozowano PTSD, zwracając szczególną uwagę na płeć badanych. Analiza wyników pozwoliła wysnuć wnioski, iż w każdej wydzielonej grupie nadużywanie substancji przyczyniało się do spotęgowania myśli samobójczych i zachowań autoagresywnych. Okazało się również, iż kobiety cierpiące na PTSD są w mniejszym stopniu narażone na śmierć w wyniku samobójstwa niż mężczyźni. Grupa badawcza konkluduje, iż potrzebne są oddzielne strategie pomocowe i prewencyjne dla różnych grup płciowych wśród weteranów.

W mediach

Platforma Youtube jest jedną z najchętniej odwiedzanych stron w internecie. Wiele osób spędza tam długie godziny, oglądając swoich ulubionych twórców. W ostatnim czasie szerokim echem odbiło się na stronie zniknięcie i śmierć znanego youtubera Desmonda Amofaha, znanego szerzej pod pseudonimem Etika. Kontakt z nim urwał się po zamieszczeniu na Twitterze niepokojącego filmiku wyglądającego na pożegnalny. Po tygodniu poszukiwań służby znalazły ciało chłopaka. Po tej informacji na Youtubie pojawiło się wiele filmów mówiących o tym wydarzeniu, przedstawiających sylwetkę młodego twórcy i przypominających o dbaniu o swoje zdrowie psychiczne, jak i prezentujących numery telefonów zaufania i inne metody pomocy w kryzysie.

Lady Gaga jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych gwiazd muzyki rozrywkowej na całym świecie. Sprawia to, że każde jej wsparcie dla ochrony zdrowia psychicznego i profilaktyki samobójstw może mieć wielki wpływ na powszechne postrzeganie problemu. Jak pisze m.in. portal eska.pl, celebrytka ma plan dotyczący promocji zdrowia psychicznego wśród amerykańskich nastolatków. Chce ona wprowadzić do szkół program, którego celem jest uświadomienie młodym ludziom, czym jest zdrowie psychiczne, jak radzić sobie w trudnych chwilach, jak rozpoznawać depresję oraz inne zaburzenia psychiczne. Jest to już kolejna akcja artystki, która od 2012 działa we założonej przez siebie Fundacji Born this way, zapewniającej pomoc i wsparcie młodym osobom. Nowy program ma być wstępnie wdrażany w 20 szkołach na terenie USA.

Na stronie ofeminin.pl pojawiły się informacje na temat najnowszych badań przeprowadzonych przez Centrum Pomocy Dzieciom Fundacji „Dajemy Dzieciom Siłę”. Opisywane badania dotyczą samookaleczeń wśród nastolatków z grupy wiekowej 11-17 lat, w szczególności dziewcząt. Według raportu 23% nastolatek przynajmniej raz w życiu okaleczało się, a co dziesiąta doświadczyła myśli samobójczych. Artykuł zwraca także uwagę na mnogość przyczyn, jakie mogą prowadzić młode osoby do autoagresji. Po wstępie, w którym podane są najważniejsze informacje i dane, w dalszej części możemy przeczytać wywiad z dr Kamilą Lenkiewicz − dyrektorką ds. psychoterapeutycznych w Środowiskowym Centrum Zdrowia Psychicznego Warszawa Bielany. Tłumaczy ona, jakie są przyczyny samookaleczania wśród młodych ludzi, co może prowadzić do decyzji o takim rozładowaniu emocji oraz jak wygląda terapia skoncentrowana na poradzeniu sobie z zachowaniami autoagresywnymi. Należy jednak wspomnieć, iż pomimo podjęcia tematu samobójstwa, autorzy reportażu zdecydowali się zatytułować artykuł w sposób sprzeczny z zaleceniami WHO dla mediów.

Pod koniec czerwca opinię publiczną obiegła wiadomość o samobójstwie jezuity z Nowego Sącza. Dla części portali, na których znalazła się ta informacja, była to raczej okazja do zbierania kliknięć i stworzenia medialnej sensacji, a nie do rozprzestrzeniania zarówno treści prewencyjnych, jak i numerów telefonów pomocowych czy zachęty do kontaktu z odpowiednimi służbami w przypadku kryzysu suicydalnego.

W związku z tym przypominamy, że na stronie www.poradnikdlamediow.plznajdują się zalecenia i przykłady w jaki sposób media powinny przekazywać wiadomości dotyczące samobójstw.

Zachęcamy do zapoznania się z ciekawym filmem: